SPŁYWY KAJAKOWE
Łyna, nazwana przez zamieszkujących niegdyś Warmię Prusów – Alne, to najdłuższa rzeka Warmii i Mazur; źródła rzeki znajdują się w okolicy miejscowości Łyna - 55 km na południe od Olsztyna. Jej łączna długość to 263,7 km, z czego na terenie Polski znajduje się 190 km. Teoretycznie rzeką można dopłynąć aż do rosyjskiej Pregoły i nią do Morza Bałtyckiego.
Rzeka zachowała przepiękny dziewiczy charakter i wspaniale nadaje się do uprawiania turystyki kajakowej. Jest też atrakcyjnym akwenem dla amatorów wędkarstwa.
Trasa I: Elektrownia Kotowo - Bartoszyce
Źródło: www.gminalidzbark.com
Elektrownia Kotowo jest najnowszą, oddaną w 2010 r., elektrownią wodną na Łynie. Wysokość spiętrzenia wody ponad 5 m, moc elektrowni 0,5 MW Most na drodze z lewobrzeżnego Kotowa do Prawobrzeżnych Marun.
Odcinek 1:
Elektrownia Kotowo – Budniki – Stanica Perkujki
Odległość – 7,8 km
Czas spływu - ok. 2 godz.
Rzeka mocno meandruje, otoczenie jest coraz bardziej malownicze. Nurt zaczyna być dosyć szybki, ale spokojny. Pokonujemy przestrzeń bez nadmiernego wysiłku, ograniczając się jedynie do sterowania kajakiem. Strome brzegi miejscami wyrastają 20 m ponad poziom wody.
Stanica Perkujki położona na prawym brzegu rzeki, połączona utwardzoną drogą z Bartoszycami – 5 km.
Stanica Perkujki
Stanica wodna w Perkujkach została urządzona w 2008 r. przez Stowarzyszenie „Ożywić Łynę”.
Dobry punkt na przerwę w etapie do Bartoszyc. Otoczenie bardzo malownicze, las i rzeka Łyna płynąca w przełomie. W dalszym biegu prąd wartki, brzegi nadal wysokie i urwiste, zalesione.
Tuż obok stanicy znajduje się kapliczka wzniesiona na cześć Jana Pawła II i młody świerk, który wyrósł z nasiona poświęconego przez papieża Benedykta XVI w czasie jego pielgrzymki do Polski – Karol Wojtyła przemierzał szlak rzeki Łyny kilkakrotnie.
Odległość do kolejnej przystani – 9.3 km
Odcinek 2:
Stanica Perkujki – Lipina – Stanica Bartoszyce
Odległość - ok. 9,3 km
Czas spływu – ok. 2,5 godz.
W odległości ok. 1 km od stanicy Perkujki – Lipina – na lewym brzegu duża wieś Ardapy. Tu zaczyna się przełom rzeki przez urwiste brzegi (zwłaszcza prawa strona) tzw. “skałki” o wysokości 30 m – widoki fantastyczne.
Po prawej stronie mijamy teren jednostki wojskowej i ogródki działkowe. Stąd już tylko chwila do Bartoszyc, gdzie warto poświęcić czas na zwiedzanie.
Mijamy podwójny most na drodze krajowej nr 51. Jesteśmy w centrum Bartoszyc. Za mostem, przy drugiej kładce dogodne miejsce do lądowania.
Stanica Bartoszyce
Zlokalizowana jest blisko starego miasta, dobry punkt na lądowanie aby zwiedzić Bartoszyce. Przystań położona przy ścieżce spacerowej, chętnie odwiedzane miejsce przez mieszkańców. Planując etapy spływu zdecydowanie lepiej wybrać na biwak kolejną przystań w Szylinie Wielkiej.
Odległość do kolejnej przystani – 8.5 km
Źródło: www.gminalidzbark.com
Bartoszyce
Położone na dawnym terytorium pruskiego plemienia Bartów w historycznej krainie Prusy Dolne, założone w 1326 roku.
Najważniejszym zabytkiem jest trójnawowa gotycka bazylika pw. Św. Jana Ewangelisty. Historia kościoła, który najpierw służył katolikom, po 1525 roku – ewangelikom, a obecnie jest ponownie katolicki, odzwierciedla skomplikowane losy Warmii i Mazur. Warto zwrócić uwagę na zachowany średniowieczny układ urbanistyczny Starego Miasta. Z obwarowań miejskich ocalała gotycka Brama Lidzbarska.
Interesujące i wyjątkowe są Kamienne Baby: Bartek i Gustebalda. Są to posągi przedstawiające mężczyzn i stanowią pozostałość po plemionach pruskich. Bartoszyckie posągi są jednymi z dwunastu ocalałych Bab Pruskich.
Oryginalny pod względem położenia jest cmentarz wojenny z I wojny światowej, gdyż na wzgórzu nad Łyną groby położone są na 7 tarasach.
Ciekawostką jest, iż w latach 1966-1968 ks. Jerzy Popiełuszko, jako kleryk, odbywał służbę wojskową w specjalnej bartoszyckiej jednostce o zaostrzonym rygorze.
W pobliżu Bartoszyc w Bezledach znajduje się jedno z głównych przejść granicznych z Rosją (Obwód Kaliningradzki).
Trasa II: Bartoszyce - Stopki
Odcinek 1:
Stanica Bartoszyce – Stanica Szylina Wielka
Odległość – 8,5 km
Czas - Ok. 2,5 godziny.
Mijamy most kolejowy o wysokości około 18 m na linii Korsze – granica państwa, a kilkaset metrów dalej kładkę przerzuconą nad rzeką. Pod mostem dość wartki nurt.
Poniżej, aż do Sępopola rzeka spokojna, choć miejscami tworzą się bystrza. Brzegi przeważnie niskie, od czasu do czasu pojawiają się kilkumetrowe skarpy. Lasy porastające brzegi w początkowym odcinku z wolna ustępują otwartym przestrzeniom.
Stanica Szylina Wielka
Polecamy na biwak, teren jest malowniczy i zadbany. Przystań jest prywatna i pobierane są opłaty. Miejsce przystosowane dla kajakarzy przez Stowarzyszenie „Ożywić Łynę”. Znajduje się tu m.in. wiata turystyczna i miejsce na ognisko.
Odległość do kolejnej przystani – 13.1 km
Źródło: www.gminalidzbark.com
Odcinek 2:
Stanica Szylina Wielka – Stanica Sępopol Stadion
Odległość – 13,1 km
Czas – ok 3,5 godz.
Po ok 3,5 km mijamy Osadę Pieny, na prawym brzegu staw i dwór. Na kolejnym odcinku szlaku prawe brzegi są zalesione, lewe w większości bezleśne. Tuż przed Sępopolem mijamy ujście rzeki Pisa Północna na prawym brzegu i płyniemy już prawie wyłącznie przez otwarty, typowy teren rolniczy Niziny Staropruskiej.
W Sępopolu warto uzupełnić zapasy, gdyż do Stopek (granica państwa) nie ma takich możliwości.
Stanica Sępopol
Przystań zlokalizowana jest przy terenie miejskich boisk, istnieje możliwość korzystania z infrastruktury sanitarnej. Po drugiej stronie rzeki nietypowe pagórki, które stanowią pozostałości po staropruskim grodzisku, a to tylko jeno z ciekawych miejsc w Sępopolu.
Odległość do kolejnej przystani – 11.2 km
Sępopol
Położony jest na terenie Niziny Sępopolskiej przy ujściu rzeki Guber do Łyny. Okoliczne tereny wyróżnia typowo rolniczy krajobraz. Są tu najżyźniejsze ziemie w regionie.
Lokowane w 1351 roku miasteczko jest nieduże (ok.3 tys. mieszkańców). W najstarszej jego części, położonej na półwyspie, znajduje się gotycki kościół pw. św. Michała Archanioła z 56 metrową wieżą. Wnętrze świątyni jest bogato wyposażone. Na drzwiach ambony zachował się portret Marcina Lutra, gdyż przez ponad 400 lat był to kościół ewangelicki. Cały zespół kościelny robi ogromne wrażenie, otoczony jest gotyckimi murami z basztą i neogotycką plebanią.
Odcinek 3:
Stanica Sępopol Stadion – Stanica Stopki
Odległość – 11,2 km
Czas – ok. 3 godz.
Ostatni odcinek spływu. Po ok. 1 km spływu przez miasto zbliżamy się do mostu drogowego, jedno przęsło w skutek działań wojennych leży w nurcie i przy niskim stanie rzeki warunki są bardzo trudne. Radzimy zachować ostrożność i wysłać patrol zwiadowczy pieszy dla zbadania warunków w danym dniu.
Po około 5 km do Łyny wpada jeden z większych jej dopływów – rzeka Guber. Od tego momentu Łyna leniwieje, spływ staje się łagodnym, kajakowym spacerkiem, niekiedy nawet można odnieść wrażenie, że woda nie płynie. To efekt istnienia tamy we Frydlądzie (Prawdińsku) powstałej w 1923 r. w Obwodzie Kaliningradzkim.
Po około 2 km po prawej stronie zabudowania wsi Miedna, a po 15 minutach spływu kolejna wieś (strona prawa) Masuny (można się udać do daleko posuniętych ruin pałacu junkierskiego z 1910 r. w Masunach) zaś po lewej zabudowania dawnego PGR Stopki.
Po ok. 20 minutach dopływamy do krańcowej stanicy szlaku we wsi Stopki. Do samej stanicy prowadzi droga utwardzona od szosy Sępopol – Ostre Bardo.
Źródło: www.gminalidzbark.com
Jest to ostatnie miejsce nad Łyną w Polsce z dojazdem; tu należy zakończyć spływ. Można udać się dalej na wycieczkę (ok. 4 km), odcinek do granicy z Rosją, informując uprzednio Straż Graniczną. Powrót nie sprawia problemu, bo woda jest tu już prawie stojąca.
Przed granicą brzegi rzeki powoli stają się coraz wyższe, po obu brze - gach las, zakręt w lewo. Już z daleka widać rozciągniętą w poprzek rzeki linę wraz z rozpostartą siatką. To gra - nica państwa. Pora wracać.
Przystań Stopki
Bar i przystań stateczków wycieczkowych. Przystań prywatna pobierane są opłaty.
Stopki
Ostatnia polska miejscowość na szlaku Łyny, położona jest 4 km od granicy z Rosją. Rzeka w Stopkach niczym nie przypomina Łyny z wcześniejszego biegu: zwalnia i rozlewa się szeroko, miejscami osiągając 200 m szerokości tworzy sztuczne jezioro.
Zbiornik o długości około 30 km powstał dzięki zaporze wodnej. Zbudowany we Frydlądzie (obecnie Prawdinsk) w latach 20. XX wieku, ma 850 m długości i 14 m wysokości i jest największą elektrownią na Łynie.
Ostatnie posty
